పెనుంబ్రల్ చంద్ర గ్రహణం కంటితో చూడలేం!
హైదరాబాద్: నగరంలో నివసించే ఆస్ట్రోఫైల్ 2023లో అత్యంత ఆశతో ఎదురుచూస్తున్న ఖగోళ సంఘటనలలో ఒకటైన చంద్రమాలిన్యం(పెనుంబ్రల్ లూనార్ ఎక్లిప్స్) నేడు కనిపించనుందా అని యోచిస్తున్నారు. ఈ చంద్రమాలిన్యం గ్రహణం ఆసియా, ఆఫ్రికా, ఆస్ట్రేలియా ఖండాలలోని అనేక దేశాలలో కనిపించనున్నది. అందునా మన హైదరాబాద్ నగరంలో కూడా కనిపించనున్నది. అయితే పెనుంబ్రల్ చంద్రగ్రహణం కంటితో(నేక్డ్ ఐ) చూడలేమని గ్రహించాలి. ఈ ఖగోళ ఘటనను టెలిస్కోప్ లేదా బైనాక్యులర్ ద్వారా చూడొచ్చు.
చంద్రగ్రహణం ప్రారంభమవక ముందు చంద్రుడు భూమి ఉపఛాయలోకి అడుగుపెడతాడు. దీన్నే ‘చంద్రమాలిన్యం’ అంటారు. ఇంగ్లీషులో ‘పెనుంబ్రల్’ అంటారు. అనంతరం భూమి వాస్తవిక ఛాయలో చంద్రుడు ప్రవేశిస్తాడు. ఈ సమయంలో వాస్తవికమైన చంద్రగ్రహణం ఏర్పడుతుంది. అయితే చాలాసార్లు చంద్రుడు, భూమి ఉపఛాయలోకి ప్రవేశించిన వెంటనే ఆ నీడ నుంచి బయటకు వస్తాడు. ఇలాంటి సందర్భాన్ని ‘ఉపఛాయ చంద్రగ్రహణం’ అంటారు. ఈ సమయంలో చంద్రుడు పాక్షికంగా మాత్రమే దర్శనమిస్తాడు. ఫలితంగా చంద్రుడు నశించినట్లు అగుపిస్తాడు. దీన్నే ఉపఛాయ చంద్రగ్రహణం అని అంటారు.
‘పెనుంబ్రల్ చంద్ర గ్రహణం భావన గురించి తెలియని వారికి, చంద్రుడు భూమి పెనుంబ్రలోకి మాత్రమే వెళుతున్నప్పుడు ఇది సంభవిస్తుంది. దీనర్థం చంద్రుడు, భూమి నీడ బయటి భాగంలోకి ప్రవేశిస్తాడు, దీని ఫలితంగా చంద్రుని ఉపరితలంపై సూక్ష్మ చీకటి ఏర్పడుతుంది.
‘చంద్రమాలిన్యం’ గ్రహణం (పెనుంబ్రల్ లూనార్ ఎక్లిప్స్) కాక ఇతర రకాల చంద్రగ్రహణాలు: పాక్షిక చంద్రగ్రహణాలు, సంపూర్ణ చంద్ర గ్రహణాలు. చంద్రుని కొంత భాగాన్ని మాత్రమే భూమి నీడ అస్పష్టం చేసినప్పుడు పాక్షిక చంద్ర గ్రహణం ఏర్పడుతుంది. అయితే మొత్తం చంద్రుడు, భూమి నీడలో మధ్య, చీకటి భాగమైన భూమి ‘అంబ్రా’లో మునిగిపోయినప్పుడు సంపూర్ణ చంద్ర గ్రహణం ఏర్పడుతుంది.
నేడు మన దేశంలోని అనేక నగరాల్లో ఈ చంద్రమాలిన్య గ్రహణం(పెనుంబ్రల్ లూనార్ ఎక్లిప్స్) కనిపించనున్నది. వాటి సమయాలు విభిన్నంగా ఉన్నాయి:
New Delhi: 8:44 pm (May 5) to 1:01 am (May 6)
Mumbai: 8:44 pm (May 5) to 1:01 am (May 6)
Gurugram: 8:44 pm (May 5) to 1:01 am (May 6)
Hyderabad: 8:44 pm (May 5) to 1:01 am (May 6)
Bengaluru: 8:44 pm (May 5) to 1:01 am (May 6)
Chennai: 8:44 pm (May 5) to 1:01 am (May 6)
Kolkata: 8:44 pm (May 5) to 1:01 am (May 6)
Bhopal: 8:44 pm (May 5) to 1:01 am (May 6)
Chandigarh: 8:44 pm (May 5) to 1:01 am (May 6)
Patna: 8:44 pm (May 5) to 1:01 am (May 6)
Ahmedabad: 8:44 pm (May 5) to 1:01 am (May 6)
Visakhapatnam: 8:44 pm (May 5) to 1:01 am (May 6)
Guwahati: 8:44 pm (May 5) to 1:01 am (May 6)
Ranchi: 8:44 pm (May 5) to 1:01 am (May 6)
Imphal: 8:44 pm (May 5) to 1:01 am (May 6)
Itanagar: 8:44 pm (May 5) to 1:01 am (May 6)
The maximum penumbra lunar eclipse will occur at 10:52 pm on May 5.